ابیانه یکی از دیدنی های ایران است. روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان است. در زبان محلی به ابیانه ویونا میگویند. وی به معنای بید و ویانه بهمعنای بیدستان است. (ابیانه در گذشته بیدستان بودهاست.) در طول زمان ویونا به به ابیانه دگرگون شدهاست. این روستا که در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز، است یکی از بلندترین نقاط مسکونی در ایران است. ارتفاع از سطح دریا در این روستا ۲۲۲۲ متر میباشد. به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پُرتنوعش، از روستاهای مشهور ایران است. ابیانه با آب و هوای معتدل، دارای موقعیت طبیعی مساعدی است.
در باب قدمت این روستای دیدنی ابیانه می توان گفت، سندی که دقیقاً قدمت زمانی آن را معلوم کند در دست نیست؛ ولی پیشینهٔ هزار و پانصد ساله را برای آن تخمین میزنند و آن را از کهنترین زیستگاههای انسانی در حاشیه دشت کویر ایران میدانند. آثار و بناهای تاریخی که در ابیانه وجود دارد مربوط به دورههای ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار است. این آثار نشاندهندهٔ قدمت تاریخی این زیستگاه انسانی است.
ابیانه
خانههای این روستا که تماماً بر روی دامنه شیبدار شمال رودخانه برزرود بنا شدهاست باعث شده است که در نگاه اول ابیانه روستایی چند طبقه بهنظر میآید که در بعضی موارد تا چهار طبقه آنرا میتوان مشاهده کرد. اتاقها به پنجرههای چوبی ارسی مانند مجهزند و اغلب دارای ایوانها و طارمیهای چوبی پیش آمده مشرف بر کوچههای تنگ و تاریکاند که خود به صورت مناظر جالبی درآمده است. نمای خارجی خانهها، با خاک سرخی که معدن آن در مجاورت روستا است، پوشیده شده است.
ابیانه
همانطور که پیشتر گفته شد، یکی از قدیمی ترین مناطق مسکونی ایران است و قدیمترین اثر تاریخی ابیانه آتشکدهای است که مانند دیگر بناهای ده در سراشیبی قرار گرفتهاست. آتشکده ابیانه را نمونهای از معابد زردشتی دانستهاند که در جوامع کوهستانی ساخته میشد. اثر تاریخی دیگر این روستا مسجد جامع آن و قدیمترین اثر تاریخی این مسجد منبر چوبی منبتکاری آن است که در سال ۴۶۶ هجری قمری ساخته شدهاست. مسجد قدیمی دیگر ابیانه مسجد برزله است که دارای فضای دلبازی است و روی لنگه در شرقی آن سال ۷۰۱ هـ. ق. نوشته شدهاست که مربوط به دوره ایلخانان است. مسجد تاریخی دیگر ابیانه مسجد حاجتگاه است که کنار صخرهای در کوهستان بنا شده و بر در ورودی شبستان آن تاریخ ۹۵۲هـ. ق. مشاهده میشود. روستای ابیانه دارای دو زیارتگاه است: یکی مرقد شاهزاده عیسی و شاهزاده یحیی در جنوب روستا که به گفته اهالی فرزندان امام موسی کاظم بودهاند؛ و زیارتگاه دیگر ابیانه هینزا نامیده میشود. ابیانه مانند دیگر دیدنی های ایران، همانند ارگ کریم خان زند در شیراز و حتی غار کتله خور سالانه باعث جذب توریستهای فراوانی می شوند.
ابیانه